Rola witaminy C i cynku we wspomaganiu układu odpornościowego oraz w leczeniu AZS

 

Cynk i witamina C na odporność

Osłabiony układ odpornościowy stanowi przyczynę nawracających infekcji. Właściwa dieta bogata w witaminy i mikroelementy jest jednym z czynników wzmacniających naturalną odporność. Podstawową witaminą stosowaną w stanach przeziębieniowych i grypowych jest kwas askorbinowy, związek o właściwościach antyoksydacyjnych. Dzięki właściwościom redukującym chroni neutrofile, limfocyty i makrofagi przed powstającymi w wyniku infekcji reaktywnymi formami tlenu (ROS), poprawiając odporność. 

Mikroelementem o kluczowej roli dla prawidłowej funkcji układu immunologicznego jest cynk. Wspomniany pierwiastek jest czynnikiem niezbędnym do produkcji hormonów grasicy, bierze udział w procesie dojrzewania limfocytów, a także stabilizuje błony komórkowe, umożliwiając fagocytozę. Poniższy artykuł prezentuje przegląd literatury naukowej na temat roli witaminy C i cynku we wspomaganiu układu immunologicznego. (cyt. ze wstępu).

(...)

Zaprezentowany w niniejszym artykule przegląd literatury naukowej dotyczy wpływu kwasu askorbinowego i cynku na układ odpornościowy. Na podstawie omówionych badań można stwierdzić, iż witamina C poprawia odporność organizmu w sposób nieswoisty, poprzez działanie antyoksydacyjne. Dzięki właściwościom przeciwutleniającym kwas askorbinowy chroni m.in. komórki neutrofili, limfocytów i makrofagów przed stresem oksydacyjnym, zwiększonym znacznie podczas infekcji na skutek produkcji endogennych rodników.

W przypadku jonów cynku działanie immunomodulujące jest bardziej specyficzne. Poprzez wpływ na aktywność polimeraz DNA i RNA wspomniany mikroelement przyspiesza proliferację komórek limfoidanych, bierze udział w ich dojrzewaniu oraz hamuje ich apoptozę. Stabilizując błony komórkowe, wzmaga fagocytozę i w ten sposób warunkuje aktywność bakteriobójczą makrofagów. Badania naukowe przeprowadzone do tej pory nad witaminą C i cynkiem potwierdzają, że dieta bogata we wspomnianą witaminę i Zn jest jednym z czynników wzmacniających naturalną odporność. Tu  jest dostępny cały artykuł wraz z bogatą listą źródłową badań naukowych.

Cynk na atopowe zapalenie skóry

Cynk jest niezbędnym składnikiem odżywczym dla zdrowia i życia człowieka, szeroko dostępnym w różnych suplementach witaminowych. Zapewnienie odpowiedniego poziomu spożycia cynku powinno być kluczowym elementem prawidłowej diety, ograniczającym rozwój chorób dzieci, przyspieszającym ich rozwój fizyczny i zmniejszającym śmiertelność w krajach rozwijających się. Jest to pierwiastek niezbędny do funkcjonowania wielu enzymów, które kontrolują różne procesy w naszym organizmie, łącznie z tworzeniem DNA. Cynk odgrywa znaczącą rolę w zdrowiu skóry, włosów, paznokci, zębów, kości, mięśni, nerwów i funkcji mózgu. Około 6% dostarczonego do organizmu cynku znajduje się właśnie w skórze. 

Na łamach Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology opublikowano przegląd systematyczny oraz metaanalizę oceniająca związek stężenia cynku we krwi z AZS oraz wpływ suplementacji cynku na ciężkość AZS. Sugeruje się, że niedobór cynku może wiązać się z atopowym zapaleniem skóry (AZS). Cynk jest składnikiem enzymów odpowiedzialnych za przebudowę naskórka oraz jest niezbędny do ekspresji filagryny, która tworzy barierę skórną. 

Cynk zatem jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania zdrowej skóry. Tlenek cynku stosowany miejscowo jest zalecany jako środek przeciwzapalny, m.in. w leczeniu pieluszkowego zapalenia skóry oraz w pielęgnacji skóry swędzącej i suchej. 

Cynk w połączeniu z miejscową erytromycyną jest stosowany w leczeniu trądziku. Preparaty zawierające cynk są zalecane w łagodzeniu objawów trądziku, ospy wietrznej, półpaśca, opryszczki, wspomagają gojenie ran takich jak nacięcia chirurgiczne, oparzenia, owrzodzenia podudzi i inne podrażnienia skóry (z tego powodu wiele plastrów zawiera tlenek cynku). 

Związki cynku mają ogromne znaczenie w pielęgnacji skóry – dzięki właściwościom ściągającym i osuszającym łagodzą odparzenia i swędzenie skóry. Cynk jest również uznawany za filtr przeciwsłoneczny, chroniący skórę przed szkodliwymi działaniami promieni słonecznych. Cynk jest używany jako środek przeciwzapalny, łagodzący dyskomfort spowodowany np. oparzeniami słonecznymi. Co ciekawe, jest środkiem odstraszającym owady. Dodatkowo jako środek bakteriobójczy jest dodawany do wysokiej jakości kosmetyków i przyborów toaletowych . 

Cynk stosowany ogólnie (do wewnątrz) stymuluje podziały komórkowe, prawidłowe gojenie oraz zwiększa transport witaminy A do skóry, pomagając w ochronie przed uszkodzeniem i stymulując naprawę uszkodzeń naskórka. 

Możliwe przyczyny niedoboru cynku to: nieprawidłowe odżywianie (m.in. podczas odchudzania i u alkoholików), zaburzenia wchłaniania (w przebiegu zapalnych chorób jelit, w zespole złego wchłaniania, w przebiegu przewlekłych biegunek, w zapaleniu trzustki i przewlekłych chorobach nerek),zwiększone jego zużycie (m.in. w ciąży, laktacji, w okresie pooperacyjnym czy w przebiegu nowotworów złośliwych).

Zmiany skórne w przebiegu niedoboru cynku dotyczą najczęściej dystalnych części kończyn i okolic naturalnych otworów ciała; czasem przypominają rumień nekrolityczny wędrujący (kojarzony z glukagonomą trzustki). Objawy ogólne obejmują biegunkę, zahamowanie wzrostu, światłowstręt, zmiany nastroju, zmiany w OUN, np. hipogeuzję (upośledzenie czucia smaku), a także nieprawidłowe gojenie ran. (źródło: www.wiadomoscidermatologiczne.pl).