L-tyrozyna - działanie, dawkowanie, skutki uboczne

 

Występowanie L-tyrozyny - w jakich produktach występuje najczęściej

Tyrozyna jest aminokwasem, który występuje neutralnie w organizmie każdego człowieka. Należy do grupy aminokwasów endogennych, czyli syntetyzowanych z innego aminokwasu - fenyloalaniny. Zdrowy organizm powinien być w stanie samodzielnie syntetyzować L-tyrozynę, jednak niektóre choroby lub zaburzenia biologiczne sprawiają, że konieczne stają się dodatkowe źródła tego aminokwasu.

L-tyrozyna w największych ilościach występuje w produktach obfitujących w białko. Do żywości o największej zawartości tego aminokwasu należą zatem bez wątpienia mięso, jajka, mleko wraz z jego przetworami, ale też rośliny strączkowe, a nawet orzechy. W formie syntetycznej z kolei można ją znaleźć w odżywkach białkowych i preparatach aminokwasowych. Te zazwyczaj stają się częścią diety sportowców - rzadziej natomiast suplementują je osoby o bardziej statycznym trybie życia.

L-tyrozyna - działanie

W ludzkim organizmie L-tyrozyna pełni rolę prekursora w syntezie neurotransmiterów: noradrenaliny, adrenaliny i dopaminy. Z tego powodu wykazuje bardzo dobre działanie w stanach przemęczenia i podczas wzmożonych wysiłków. Usuwa nie tylko zmęczenie fizyczne, ale też psychiczne powstałe na skutek intensywnego, długotrwałego wysiłku. Zwiększa również zdolność koncentracji w czasie zwiększonego obciążenia w szkole czy pracy zawodowej oraz podczas stosowania diety redukcyjnej czy okresie ogólnego przemęczenia. Oprócz wspomagania pracy mózgu, L-tyrozyna zwiększa odporność na stres.

L-tyrozyna jest także stosowana w celu odchudzania, bowiem ma wpływ na syntezę hormonów tarczycy odpowiedzialnych za tempo przemian metabolicznych całego organizmu. W celu utrzymania prawidłowego poziomu hormonu tarczycy zaleca się stosowanie L-tyrozyny jako środka wspomagającego. Jej niedobór może odpowiadać za otyłość, gdyż ma wpływ na działanie tarczycy. Należy jednak pamiętać, że w przypadku niedoczynności tarczycy suplementacja L-tyrozyną jest bez znaczenia.

Melanina, czyli barwnik odpowiedzialny m.in. za odcień włosów czy skory, powstaje tylko i wyłącznie przy udziale enzymu tyrozyny. Aminokwas ten stymuluje produkcję melaniny, dzięki czemu ma pośredni wpływ na ochronę skóry przed działaniem promieniowania ultrafioletowego.

L-tyrozyna - dawkowanie

Aminokwas ten obecnie jest dostępny w postaci proszku, kapsułek i tabletek. W przypadku każdej formy dawki są określone przez producenta, jednak uważa się, że dawka 0,5 g do 2 g jest bezpieczna, przy czym może okazać się niewystarczająca do efektywnego działania. Zazwyczaj zatem poleca się stosowanie 100-150 mg preparatu na kilogram masy ciała. Dawka musi być jednak dostosowana do wagi i indywidualnych potrzeb ciała.

Tyrozynę należy przyjmować 30 minut przed posiłkiem (najlepiej z podzieleniem dziennej porcji na trzy mniejsze dawki w ciągu doby).

Interakcje tyrozyny i fenyloalaniny z lekami

Należy unikać podawania tych aminokwasów u osób przyjmujących inhibitory oksydazy monoaminowej (MAO), z powodu ryzyka wystąpienia przełomu nadciśnieniowego.

Tyrozyny nie należy przyjmować równocześnie z lewodopą, ponieważ może zaburzać jej wchłanianie.

U osób stosujących hormony tarczycy przyjmowanie tyrozyny może podnosić tyroksyny.

W metabolizmie tyrozyny uczestniczą witamina B6, kwas foliowy, witamina C, żelazo i miedź, dlatego ich odpowiedni poziom w organizmie wpływa na prawidłowe przemiany i wykorzystanie tych aminokwasów.

L-tyrozyna - skutki uboczne

Stosowanie znacznie wyższych dawek L-tyrozyny niż zalecana ilość nie przynosi efektu. Enzymy, które są wykorzystywane do przekształcania tyrozyny w neuroprzekaźniki, mają określoną wydajność, co oznacza, że nawet w przypadku wysokich dawek L-tyrozyna jest przyswajana z białka w ilości, jaką może zaakceptować organizm. Wysokie dawki mogą jednak nasilać niepokój u niektórych osób. Co ważne, L-tyrozny nie powinny przyjmować kobiety w ciąży i karmiące piersią, a także osoby chorujące na tarczycę.

W wielu suplementach diety składnikiem aktywnym jest acetyl L-tyrozyny, czyli znacznie lepiej przyswajalna forma tego aminokwasu. Umożliwia on osiągniecie znacznie lepszych efektów niż podczas przyjmowania samej L-tyrozyny. Z tego powodu jest bardzo często składnikiem spalaczy tłuszczu. Jednakże suplementacja tym aminokwasem powinna być wyłącznie krótkotrwała i wyłącznie w okresie silnego stresu lub wyczerpania. Nie jest to substancja, której spożywanie powinno na stałe wejść do diety.